Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

Provocateur, του Νίκου Βράντση

Κυριακή, Ιανουαρίου 19, 2014
Ξέρετε τι μεγάλο δυστύχημα είναι να μη σου αρέσει η πόλη που αγαπάς; Δυστυχώς εμένα μου συνέβη. Έχει πάψει να μου αρέσει αυτή η πόλη.
Δεν μου αρέσει γιατί όταν πηγαίνω στη βιβλιοθήκη της είμαι μονάχος. Δεν μου αρέσει γιατί βλέπω αποτσίγαρα στους δρόμους πεταμένα, βλέπω τα εκπληκτικά φυσικά της τοπία βεβηλωμένα, βρώμικα.
Δεν μου αρέσει γιατί όποιον δημιουργικό άνθρωπο έχω συναντήσει, μοιάζει απαρηγόρητος, περιθωριοποιημένος και μόνος, βασανισμένος από τους ουγκολίνους, τους κανίβαλους που πίνουν, δίχως να εκτιμούν, την φαιά του ουσία.
Δεν μου αρέσει γιατί βλέπω ανθρώπους υποταγμένους στα συντηρητικά βλέμματα, μιας συντηρητικής κοινωνίας. Ανθρώπους που κυνηγούν τα λάθος πράγματα, για να κερδίσουν την εκτίμηση λάθος ανθρώπων. Δεν μου αρέσει γιατί οι πολιτικοί μας παριάρχες, ζήτησαν ψήφο για την αξιοπρέπεια ενός τίτλου ή μιας θέσης. Αν ξεγυμνώσεις όμως τους ανθρώπους αυτούς απ” όλα τούτα τα αξιώματα, θα δεις ότι πολύ λίγοι θα έχουν την ποιότητα της αξιοπρέπειας που δίνει η ελευθερία του να μην είσαι τίποτα.
Δεν μου αρέσει γιατί ο πολίτης της συνδέει την πολιτική με τους πολιτικούς.
Δεν μου αρέσει γιατί δεν βλέπω ανθρώπους να ονειρεύονται. Και όσοι το έκαναν, έχασαν την σπιρτάδα από τα μάτια τους, γιατί προτίμησαν τη σιωπή από τη μοναξιά.
Δεν μου αρέσει η θλίψη, η μιζέρια που αποπνέει αυτή η πόλη.
Εσύ, αλήθεια, δεν ταυτίζεσαι μαζί μου;
Provocateur, του Νίκου Βράντση
Ίσως είσαι απλά από αυτούς που έπαψαν να μάχονται. Εκείνους τους συμβιβασμένους που από καιρό γνωρίζουν τη θλιβερή κατάσταση μα αρνούνται να την παραδεχτούν, γιατί δεν έχουν επιλογή. Νομίζοντας πως είναι φυλακισμένοι σε μια κόλαση που είναι αδύνατον να αλλάξει, προσπαθούν να σκαρφιστούν τρόπους για ν” αποσπάσουν την προσοχή τους. Αντί να παλέψουν για να αλλάξουν την πόλη αυτή, μεμψιμοιρούν ή απλά μεθούν και ταξιδεύουν σε απραγματοποίητους πόθους και απωθημένα θέλω. Ίσως έπαψες να νοιάζεσαι.
Ίσως είσαι από εκείνους τους δειλούς που αρνούνται να αγκαλιάσουν το νέο, γιατί φοβούνται την κοινωνική κατακραυγή. Γιατί ξέρουν πως ως κομμάτι του παλιού, ίσως δυσκολευθούν να βρουν μια θέση στο καινούριο όταν και αν αυτό εδραιωθεί. Ακόμα και η θέση του μεμψίμοιρου στην πόλη τούτη είναι μια θέση. Μια θέση, θα έλεγα, που έχει και μια αίγλη, διότι δίνει την εντύπωση πως ο αρνητισμός κρύβει και μια αντιπρόταση, η οποία όμως στην ουσία δεν υπάρχει. Στην πραγματικότητα η θέση σου είναι μια θέση δειλίας. Η δειλία της απάθειας. Διότι αν πάψει να υπάρχει αυτό για το οποίο παραπονιέσαι, θα χάσεις την ταυτότητά σου, θα χάσεις αυτό που σου δίνει νόημα.
Εκτός αν είναι από κείνους που γνωρίζουν το κενό τους, μα δεν ξέρουν πώς να το γεμίσουν. Σε σένα χρειάζεται ένας στόχος, και μια πελώρια προσπάθεια ώστε να σε κάνουμε να πιστέψεις στον εαυτό σου, να πιστέψεις πως είσαι ικανός να αλλάξεις, έστω λίγο, τα πράγματα. Αρκεί να προσπαθήσεις.
Ίσως είσαι από αυτούς που συνεχίζουν μονάχοι, μια μάχη σιωπηλή. Μα η μάχη που δίνεις είναι για να διατηρήσεις το όνειρό σου, τον πόθο σου και την σπιρτάδα στο δικό σου βλέμμα. Έπαψες να μάχεσαι για μια αλλαγή συλλογική. Μετά από κάθε προσπάθεια συνάντησες την αδιαφορία, την προδοσία. Και πληγώθηκες. Οπισθοχώρησες στον προσωπικό, ιδιωτικό σου χώρο, για να τον σώσεις από τη φθορά. Εσύ σίγουρα τώρα που με διαβάζεις στο ζεστό, μοναχικό και ασφαλή σου χώρο, νιώθεις μια φλόγα που ανάβει στα σωθικά σου, κατανοώντας πως υπάρχουν και άλλοι σαν εσένα, και αναζητάς τώρα τρόπο να τους συναντήσεις για να σκαρφιστείτε μαζί τα παιχνιδίσματα που θα μπορούσαν να απελευθερώσουν την οργισμένη δημιουργία που συσσωρεύατε στην σιωπή της ιδιώτευσης.
Η μικρή εσωστρεφής μας πόλη είναι μια πόλη σκληρή. Πολύ σκληρή. Μια πόλη αυτάρεσκη και αλαζονική, που εγκλωβισμένη στο μικρόκοσμό της, νομίζει πως είναι ξεχωριστή. Δυστυχώς κάνει λάθος. Για να γίνει μια πόλη ξεχωριστή πρέπει να παλέψει. Και πάει καιρός που η πόλη αυτή έχει παρατήσει τα όπλα. Πάει καιρός που η πόλη αυτή έχει παραδοθεί, διολισθαίνοντας σε μονοπάτια που πολύ εύγλωττα απεικόνισε ο Λάνθιμος στον Κυνόδοντά του.
Ζητούνται, λοιπόν, επικίνδυνοι άνθρωποι, να ταράξουν την σιωπή. Ζητούνται άνθρωποι να βάλουν ένα μεγάλο στοίχημα. Να δώσουν μια μάχη ενάντια σε συντηρητικούς «ηγέτες» και συντηρητικούς πολίτες. Ενάντια σε μια βαθιά θεμελιωμένη λογική.
Επικίνδυνοι, ανικανοποίητοι με την υπάρχουσα σήψη και παρακμή, ονειροπόλοι, θρασύτατοι και αλλόφρονες, των οποίων η ψυχή και η σκέψη βράζει. Αυτούς έχει ανάγκη η πόλη. Αυτοί πρέπει να δώσουν το παρόν. Απ” τους υπόλοιπους ζητώ απλά να μην σταθούν εμπόδιο.
(Το κείμενο ταιριάζει γάντι και για τη δική μας πόλη, το Βόλο, ή την όποια μικρή - μεγάλη πόλη του αναγνώστη. Πλήρης στασιμότης, ιδιώτευση και απογοήτευση. Φοβία, συντήρηση, απαξία και παθητικότητα. Έρχονται δημοτικές εκλογές και δεν κουνιέται φύλλο. Μέχρι και το όνομα του... Μπέου -άκουσον άκουσον- ακούγεται για υποψήφιος Δήμαρχος!. Που είναι λοιπόν τα σπινθηροβόλα πνεύματα, που είναι (έστω) η ανατρεπτική αριστερά..."Ζητούνται, λοιπόν, επικίνδυνοι άνθρωποι, να ταράξουν την σιωπή. Ζητούνται άνθρωποι να βάλουν ένα μεγάλο στοίχημα. Να δώσουν μια μάχη ενάντια σε συντηρητικούς «ηγέτες» και συντηρητικούς πολίτες. Ενάντια σε μια βαθιά θεμελιωμένη λογική.")
---------------------------------------

Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2014

Ποιος ήταν μορφωμένος άνθρωπος για τον Σωκράτη;

Τετάρτη, Ιανουαρίου 15, 2014
Ποιος ήταν μορφωμένος άνθρωπος για τον Σωκράτη;
Όταν ρωτήσανε τον Σωκράτη να τους δώσει τον ορισμό του μορφωμένου ανθρώπου, δεν ανέφερε τίποτε για την συσσώρευση γνώσεων.

«Η μόρφωση είπε, είναι θέμα συμπεριφοράς... Ποιους ανθρώπους λοιπόν θεωρώ μορφωμένους;

1. Πρώτα απ'όλους αυτούς που ελέγχουν δυσάρεστες καταστάσεις, αντί να ελέγχονται από αυτές

2. Αυτούς που αντιμετωπίζουν όλα τα γεγονότα με γενναιότητα και λογική...

3. Αυτούς που είναι έντιμοι σε όλες τους τις συνδιαλλαγές...

4. Αυτούς που αντιμετωπίζουν γεγονότα δυσάρεστα και ανθρώπους αντιπαθείς καλοπροαίρετα...

5. Αυτούς που ελέγχουν τις απολαύσεις τους...

6. Αυτούς που δεν νικήθηκαν από τις ατυχίες και τις αποτυχίες τους...

7. Τελικά αυτούς που δεν έχουν φθαρεί από τις επιτυχίες και την δόξα τους...»

Τελικά, μήπως η μόρφωση δεν είναι τόσο θέμα πανεπιστημίων όσο.. παιδείας...

Και η παιδεία μεταλαμπαδεύεται κυρίως στα παιδικά χρόνια, από την οικογένεια, τις κοινωνικές συναναστροφές, το σχολείο και ότι άλλο μαθαίνει το παιδί...

Μόρφωση είναι να ξέρεις να χειρίζεσαι ανόμοιες καταστάσεις, να γίνεσαι σοφότερος και να μπορείς να διαχειρίζεσαι τα πάθη σου...

Αλλά ας μείνουμε σε αυτά που είπε ο Σωκράτης, προς το παρόν...


-------------------------------

Ο ανεύθυνος συγγραφέας - Η πολιτική στον δημόσιο λόγο των λογοτεχνών Του Άρη Μαραγκόπουλου

Τετάρτη, Ιανουαρίου 15, 2014
Άρης Μαραγκόπουλος
Σε πρόσφατο άρθρο της στο διαδικτυακό περιοδικό Ο Αναγνώστης η πανεπιστημιακός Βενετία Αποστολίδου με αφορμή πρόσφατη συνέντευξη του Τζόναθαν Κόου1 συγκρίνει τους Βρετανούς με τους Έλληνες συγγραφείς, κρίνοντας ως ασυμβίβαστη με τη λογοτεχνία την παράδοση που θέλει να απαιτούμε από τους συγγραφείς μας να παίρνουν θέση απέναντι στα τρέχοντα γεγονότα.

Υπάρχουν πολλές αστοχίες σε αυτό το άρθρο. Η πρώτη αγγίζει τον πραγματολογικό πυρήνα του θέματος. Δεν υπάρχει συγγραφέας στον κόσμο που να αξίζει αυτό το όνομα, και ουδέποτε υπήρξε, ο οποίος δεν πήρε θέση για το α΄ ή β΄ κοινωνικό ζήτημα της εποχής του. Οι συγγραφείς είναι οι κεραίες της εποχής τους. Κάποιες από αυτές τις κεραίες αντιδρούν έντονα, άλλες ηπιότερα, ορισμένες προς τα «δεξιά», άλλες προς τα «αριστερά», όλες όμως (αντ)αποκρίνονται στην εποχή τους με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μέσα και έξω από το έργο τους. (Αυτό άλλωστε, για όποιον έχει διαβάσει το έργο του, κάνει και ο Τζόναθαν Κόου – αν τώρα αυτό γίνεται λιγότερο ή περισσότερο πειστικά για τον αναγνώστη, αυτό είναι άλλης τάξεως θέμα.)

Ειδικά ο αγγλοσαξονικός κόσμος έχει παράδοση σ’ αυτή τη συνήθεια ήδη από τα χρόνια του Σαίξπηρ αλλά και των Ντάνιελ Ντιφόου, Τζόναθαν Σουίφτ, Λώρενς Στερν, περνώντας από τα χρόνια του Έλιοτ και της Γουλφ, του Ώστεν, του Όργουελ, του Σω, του Ράσσελ, του Πίντερ (για να αναφέρω πρόχειρα μερικά ονόματα) έως τη σύγχρονή μας γενιά των νέων Αγγλοσαξόνων συγγραφέων (Ντέηβιντ Μίτσελ, Άλι Σμιθ, Tζούλιαν Γκάουφ κ.ά). Οι συγγραφείς ανέκαθεν (δείτε τι γινόταν και στην αρχαία Ελλάδα) εξέφραζαν το πολιτικό στίγμα της εποχής τους, με τόλμη και, συχνότατα, με πάθος.2

Η δεύτερη αστοχία της συγγραφέως του άρθρου είναι επίσης αστοχία ουσίας, αφού σχετίζεται με την ίδια την έννοια της λογοτεχνίας, της τέχνης του λόγου. Το κείμενό της κάνει συνεχώς λόγο για «ιστορίες», αποφεύγει συστηματικά τον όρο λογοτεχνία. Η παγκόσμια λογοτεχνία περιλαμβάνει κάποιες συναρπαστικές ιστορίες, αλλά όλες οι ιστορίες δεν είναι λογοτεχνία, είναι απλώς stories, πιο σωστά, pastimes, passatempo. Oι συγγραφείς της λογοτεχνίας στέκονται πάντα με ένα αίσθημα ευθύνης απέναντι στα κοινωνικά ζητήματα που άπτονται του θέματός τους, οι άλλοι, αυτοί που απλώς αφηγούνται μια ιστορία «passatempo», δεν έχουν την ίδια στάση, είναι φυσικό αφού δουλειά τους είναι απλώς, όπως το θέτει ο Κόου, «να ζούνε γράφοντας ιστορίες» και τίποτε άλλο. Αλλά μην εξισώνουμε τη λογοτεχνία με τα παραμύθια επειδή αυτό φαίνεται να βολεύει τον εκ πεποιθήσεως συντηρητικό Κόου.3 Το κυριότερο: μη βγάζουμε συμπεράσματα για τη λογοτεχνία ενώ μιλάμε για παραμύθια.

Τρίτη και σημαντικότατη αστοχία στην ανάγνωση αυτής της βρετανικής δήλωσης: δεν είμαστε Αγγλία (ούτε καν «μικρά»). Δεν έχουμε την παραμικρή σχέση με τον αγγλοσαξονικό χώρο, τόσο ως προς τη λογοτεχνική παράδοση όσο και ως προς τη σύγχρονη μεταβιομηχανική «παραγωγή λογοτεχνικών ιστοριών». Να συγκρινόμαστε, ειδικά σήμερα, με την Αγγλία είναι σαν να συγκρίνουμε την αποικία με τη μητρόπολη. Εδώ και πάρα πολλά χρόνια ο Κούντερα έχει επαρκώς εξηγήσει το πρόβλημα των μικρών εθνών και της λογοτεχνίας τους:

Τα μικρά έθνη. Η έννοια αυτή δεν είναι ποσοτική· προσδιορίζει μια κατάσταση· ένα πεπρωμένο: τα μικρά έθνη δεν γνωρίζουν την ευφρόσυνη αίσθηση ότι υπάρχουν ανέκαθεν και για πάντα· όλα τους, σε κάποια στιγμή της ιστορίας τους, πέρασαν από τον προθάλαμο του θανάτου· αντιμέτωπα πάντοτε με την αλαζονική άγνοια των μεγάλων, βλέπουν την ύπαρξή τους να απειλείται ή να αντιμετωπίζεται αιωνίως σαν πρόβλημα· γιατί η ύπαρξή τους είναι πρόβλημα.

[…]

Όταν ο Νίτσε χτυπάει αλύπητα τον χαρακτήρα των Γερμανών, όταν ο Σταντάλ διακηρύσσει ότι προτιμάει περισσότερο την Ιταλία παρά την πατρίδα του, κανένας Γερμανός, κανένας Γάλλος δεν προσβάλλεται· αν τολμούσε να πει το ίδιο ένας Έλληνας ή ένας Τσέχος, η οικογένειά του θα τον αναθεμάτιζε σαν μισητό προδότη.4

Ο Κούντερα έχει γνωρίσει από πρώτο χέρι τον εγκλωβισμό που υφίσταται μια λογοτεχνία σε γλώσσα μικρής διάδοσης: όλα, τα πάντα, από τους ντόπιους κριτικούς έως τους ξένους αναγνώστες, συνωμοτούν σε βάρος της, πιο απλά δεν μπορούν να τη διαβάσουν παρά φυλακισμένη μέσα στο, σε διαρκή υπαρξιακή αγωνία, εθνικό μικροπλαίσιο – και αυτό κάνει, με τον τρόπο της, και η συγγραφέας του άρθρου αφού από την αγγλοσαξονική απόσταση εύκολα λιθοβολεί την ελληνική συνήθεια. (Αντιθέτως, θα ήταν πολύ πιο ωφέλιμο να διαπιστώσει κανείς ποιες εντόπιες φωνές, και με ποιον τρόπο, αγωνίζονται μέσα σ' αυτό το ασφυκτικό μικροπλαίσιο να αρθρώσουν λόγο απέναντι στην πατερναλιστική αλαζονεία της λογοτεχνικής μητρόπολης).

Αυτή είναι η κατάρα κάποτε όμως και η ομορφιά της γλώσσας με μικρή διάδοση, ειδικά στους καιρούς μας: δύσκολα θα μετατραπεί σε εμπορεύσιμο εξαγώγιμο προϊόν (εκτός εάν επενδυθεί με φολκλορικό –βλ. περίπτωση Καζαντζάκη– ή άλλου τύπου πολιτισμικό μανδύα – βλ. περίπτωση Καβάφη) και άρα, σε αναλώσιμο προϊόν, δηλαδή σε ιστορίες που, όπως γράφει πάλι ο Κούντερα, είναι κατά κανόνα parfaitement consommables le matin parfaitement jettables le soir.5 Η λογοτεχνική κληρονομιά αυτής της γλώσσας θα υπάρχει πάντα ως πολύτιμος λίθος για όποιον διασταυρωθεί μαζί της.

Αν επομένως, δίχως μικρομεγαλισμούς και συγκρίσεις με την καπιταλιστική μητρόπολη, αποδεχτούμε την ταυτότητά μας ως αυτή που είναι, δηλαδή εν διαρκή κινδύνω, εκ των πραγμάτων θα αποδεχτούμε και τον ρόλο που αναλαμβάνει ο συγγραφέας της λογοτεχνίας: έναν ρόλο όχι απλώς παραμυθά αλλά ρόλο ευθύνης ως προς τα παραμύθια που κατά κόρον σερβίρονται σε έναν λαό παραμυθιασμένο από κάθε λογής ψέμα, καταπτοημένο από κάθε είδους συκοφαντία και βαθιά ντροπιασμένο από τα διαδοχικά χαστούκια που του ρίχνουν για να τον φέρουν αιωνίως στο «ύψος της πολιτισμένης Ευρώπης».

Και ναι, έχουμε περισσότερο από ποτέ ανάγκη συγγραφείς όπως ο Αναγνωστάκης, ο Τσίρκας, ο Αλεξάνδρου, ο Χατζής. Κι αν άλλαξαν, όπως η Βενετία Αποστολίδου υποστηρίζει ως τετελεσμένο γεγονός, οι «συνθήκες παραγωγής των ιστοριών», οι συγγραφείς που ακόμα τολμούν να γράφουν λογοτεχνία και όχι ιστοριούλες, οι συγγραφείς που δεν νοιάζονται μόνον να παραμυθιάζουν ή να διασκεδάζουν τις αγωνίες του κόσμου, είναι και θα είναι πάντα σε θέση να ανατρέπουν αυτές τις συνθήκες. Αυτό είναι άλλωστε που κάνει τη δουλειά τους ακόμα πιο συναρπαστική και γοητευτική, πάντα την έκανε.

Η πολιτική στον δημόσιο λόγο των λογοτεχνών.
Σχόλιο σε άρθρο της Βενετίας Αποστολίδου

Άρης Μαραγκόπουλος


ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Ο Τζόναθαν Κόου, σε συνέντευξη που έδωσε στη Μαριλένα Αστραπέλλου (Το Βήμα, 1.12.13) με την αφορμή της πρόσφατης επίσκεψής του στην Ελλάδα, είπε: «Γιατί να ρωτήσεις έναν συγγραφέα, κάποιον που ζει επινοώντας ιστορίες, για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση, περιμένοντας από αυτόν να διατυπώσει μια λύση; Εάν ήμασταν ικανοί να επιλύσουμε προβλήματα πολιτικής φύσεως, θα ήταν πολύ ανεύθυνο από μέρους μας να σπαταλάμε όλον αυτόν τον χρόνο γράφοντας ιστορίες. Μάλλον θα έπρεπε να βρισκόμαστε στο Κοινοβούλιο ή να κατέχουμε κάποιο δημόσιο αξίωμα». Η ειρωνεία του πράγματος σ’ αυτή την απάντηση βρίσκεται στο ότι αναπαράγεται παντού δίχως σχόλια. Ενώ θα έπρεπε, αφού προέρχεται από έναν συγγραφέα που η πολιτική του σάτιρα σταθερά περιστρέφεται γύρω από την τρέχουσα πολιτική κατάσταση της χώρας του…
2. Εξυπακούεται ότι εδώ κάνουμε λόγο για πολιτική στάση των συγγραφέων, με την ουσιαστική έννοια του όρου, όχι για μικροπολιτικές ή κομματικές εκδηλώσεις και παρεμβάσεις.
3. Αφήστε που, όταν ισχυρίζεται κάτι τέτοιο, προσθέτοντας μάλιστα ότι η πολιτική αφορά αποκλειστικά τους πολιτικούς, ουσιαστικά παίρνει μια σαφέστατη και γνωστότατη πολιτική θέση: οι συγγραφείς, οι καλλιτέχνες γενικώς, είναι απλώς διασκεδαστές, αφήστε τους να κάνουν τη δουλειά που ξέρουν. Το ίδιο ισχύει και για τους υδραυλικούς, για τους φουρνάρηδες κ.ο.κ. Τελικό συμπέρασμα: αφού η πολιτική δεν αποτελεί ευθύνη των πολιτών παρά μόνο των πολιτικών, μην αντιδράτε, μη διαμαρτύρεστε κλπ. κλπ.!
4. Μίλαν Κούντερα, Οι προδομένες διαθήκες, μτφρ. Γιάννης Η. Χάρης, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1995, σ. 212-213.
5. «Τις καταναλώνεις θαυμάσια το πρωί και τις πετάς θαυμάσια το βράδυ», Κούντερα, ό.π., σ. 27.




-------------------------------
Πηγή:chronosmag
 

Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2014

Η διολίσθηση των δημοκρατιών στον ολοκληρωτισμό Του Στέλιου Ελληνιάδη

Σάββατο, Ιανουαρίου 11, 2014
Η διολίσθηση των δημοκρατιών στον ολοκληρωτισμό Του Στέλιου Ελληνιάδη
Όλοι οι ακραίοι που χρόνια τώρα μιλούν για παγκόσμια φασιστική δημοκρατία, γίνονται μέινστριμ.
Τίποτα δεν φαίνεται πια σαν κατασκεύασμα της νοσηρής φαντασίας τους. Σε λίγο, το 1984 του Όργουελ θα υπάρχει μόνο στις παιδικές βιβλιοθήκες. Και η ταινία Οι ζωές των άλλων, που περιγράφει την παρακολούθηση των αντιφρονούντων στην Ανατολική Γερμανία, φαίνεται κιόλας σαν παρωχημένη αστυνομική νουβέλα.

Αυτό που έχουν στήσει οι Αμερικάνοι, καθιστά κάθε δικτατορικό καθεστώς ανάξιο κριτικής. Ενώ πολλοί πίστεψαν ότι με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, τη στροφή της Κίνας και τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, θα ανθίσει η δημοκρατία και θα διευρυνθούν τα πολιτικά δικαιώματα, διαπιστώνουν με απογοήτευση και τρόμο ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: η κατάσταση εκτραχηλίζεται σε ασύλληπτη έκταση. 

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Έντουαρντ Σνόουντεν, υπάλληλος της CIA, που διέφυγε παίρνοντας μαζί του φακέλους για το τέρας που κατασκευάζει η Αμερική, ανακηρύχτηκε από το περιοδικό Time σαν η δεύτερη σημαντικότερη προσωπικότητα του 2013, μετά τον Πάπα. Για την αποκάλυψη μιας αφανούς τρομακτικής πραγματικότητας που δεν έχει αμφισβητηθεί ως πλαστή ή ψευδής. Και χάρη στη σύμπραξη εφημερίδων σαν την The Guardian, δεν θάφτηκε εν τη γενέσει της. Ούτε πρόλαβαν οι μηχανισμοί να συλλάβουν, να απαγάγουν ή να δολοφονήσουν τον Σνόουντεν, όπως φάνηκε από τη δήλωση του διευθυντή του FBI Robert Mueller που συντονίζει την καταδίωξή του. Είναι πρωτοφανές, ότι υποχρέωσαν το αεροπλάνο που μετέφερε τον πρόεδρο της Βολιβίας Έβο Μοράλες, να κάνει αναγκαστική προσγείωση σε άλλη χώρα, επειδή υπήρχε μια φήμη ότι μπορεί να ταξίδευε μαζί του ο Σνόουντεν!
Μαζική παρακολούθηση
Οι κοινωνίες ακόμα δεν έχουν συνειδητοποιήσει περί τίνος πρόκειται, γιατί δύσκολα μπορεί να σηκώσει το βάρος των συνεπειών η πολιτική νοημοσύνη του χειραγωγημένου πολίτη. 

Συνοπτικά, το σχέδιό τους επιδιώκει να παρακολουθούνται οι πάντες, παγκοσμίως. Όχι μόνο οι κακοποιοί και οι ύποπτοι για εγκληματική δράση, ούτε μόνο οι κυβερνήσεις και οι στρατοί των εχθρικών κρατών. Οι πάντες. Κι ο αγρότης σε ένα ακριτικό χωριό και το νήπιο που φοράει μπίπερ σε ένα παιδικό σταθμό!

Παρακολουθήσεις γίνονταν ανέκαθεν. Τοποθετούσαν «κοριούς» σε σπίτια και γραφεία. «Άκουγαν» τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, άνοιγαν ταχυδρομικές επιστολές, κρατούσαν φακέλους και, σε ειδικές περιπτώσεις, παρακολουθούσαν κατά πόδας τους ταραχοποιούς. Στα δημοκρατικά καθεστώτα, αυτά αφορούσαν πολίτες που είχαν πάρε-δώσε με το νόμο και γίνονταν υπό την εποπτεία των δικαστικών αρχών. Οι παραβιάσεις του νομικού πλαισίου και των δικαιωμάτων των πολιτών, δεν ήταν καθόλου σπάνιες, αλλά συνήθως δεν επεκτείνονταν πέρα από τους «συνήθεις» υπόπτους. Ο απλός πολίτης αισθανόταν ότι ο ιδιωτικός του χώρος προστατευόταν από τους νόμους και δεν ήταν άνευ αιτίας προσπελάσιμος από τις αρχές.

Το περιοδικό Time (23 Δεκ. 2013), με στοιχεία που έδωσε ο Σνόουντεν, αναφορές στελεχών των μυστικών υπηρεσιών και εκθέσεις ερευνητικών φορέων, που δεν είναι απόρρητες, χαρτογράφησε το πλάνο της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA). Σε ένα συγκρότημα που απλώνεται σε 20.000 στρέμματα, στη Γιούτα, «η NSA συγκεντρώνει πληροφορίες από όλες τις γωνίες των συστημάτων επικοινωνίας του κόσμου». 

Μέχρι να δημοσιοποιηθούν τα ντοκουμέντα του Σνόουντεν, ο διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών James Clapper και ο διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας Keith Alexander, διαβεβαίωναν τους γερουσιαστές ότι οι Αμερικανοί πολίτες δεν παρακολουθούνται μαζικά. Δηλώσεις που αργότερα αναγκάστηκαν να ανασκευάσουν.
Παγκόσμιο μάτι
«Σαν γενικός κανόνας, ακόμα απαιτείται δικαστικό ένταλμα για την παρακολούθηση των τηλεφωνημάτων και ηλεκτρονικών ταχυδρομείων», γράφει ο Michael Sherer. Με τον Πατριωτικό Νόμο (Patriot Act) του 2001, επιτρέπεται η μυστική παρακολούθηση υπόπτων για τρομοκρατικές ενέργειες που αποφασίζονται από κυβερνητικές υπηρεσίες και όχι από δικαστικές αρχές. Τώρα, όμως, παρακολουθούν όλες τις επικοινωνίες σε όλο τον κόσμο. 

«Οι Αμερικάνοι σε συνεργασία με τους Βρετανούς χρησιμοποιούν ψεύτικους λογαριασμούς του LinkedIn προκειμένου να εγκαταστήσουν ιούς στους υπολογιστές ξένων εταιριών τηλεπικοινωνιών. Επίσης, η NSA παρακολουθεί τις διπλωματικές αποστολές των άλλων χωρών στους διεθνείς οργανισμούς, ακόμα και τους αρχηγούς των συμμαχικών της κρατών», όπως της Γαλλίας και της Γερμανίας!

Η NSA συνεργάζεται με τις μεγάλες αμερικάνικες εταιρίες επικοινωνιών, όπως οι Yahoo και Google, για να παίρνει το υλικό που διακινείται μέσω του διαδικτύου. Η δημοσιοποίηση της συνεργασίας ανάγκασε οκτώ από τις μεγαλύτερες εταιρίες (Apple, Microsoft, Google, Facebook κ.ά.) να ζητήσουν από την αμερικάνικη κυβέρνηση να περιοριστεί στη συγκέντρωση στοιχείων μόνο κάποιων χρηστών που καλύπτεται από τη νομοθεσία.

Ορισμένες χώρες παίρνουν μέτρα προστασίας των δικτύων και των χρηστών τους. Η δημιουργία κινεζικών μέσων αναζήτησης και κοινωνικής δικτύωσης, όπως η Weibo, αποδόθηκε από τους δυτικούς στην πρόθεση των αρχών να ασκούν έλεγχο στους χρήστες, ενώ ο βασικός λόγος δημιουργίας τους είναι η παρεμπόδιση διείσδυσης των αμερικανικών υπηρεσιών κατασκοπείας στο κινέζικο κράτος, τη βιομηχανία και την κοινωνία. Κάτι αντίστοιχο προσπαθεί να κάνει η Ρωσία και το Ιράν. Είναι γνωστή η ζημιά που προκάλεσε στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν ο «ιός» που διοχέτευσαν οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Στην Ινδία, οι αρχές μελετούν το ενδεχόμενο να απαγορεύσουν στους δημόσιους υπάλληλους να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά ταχυδρομεία που οι πάροχοί τους βρίσκονται στην Αμερική. Ακόμα και να χρησιμοποιούν υπολογιστές αμερικανικής κατασκευής, όπως φάνηκε από τις σχετικές δηλώσεις ανησυχίας υψηλόβαθμου στελέχους της Cisco Systems. Στην Κίνα, παρακολουθούν τα κινέζικα πανεπιστήμια, ενώ για αντιπερισπασμό εμποδίζουν τα προϊόντα μιας κινέζικης εταιρίας να κυκλοφορήσουν στις ΗΠΑ με το αιτιολογικό ότι οι Κινέζοι θα παρακολουθούσαν τους Αμερικάνους.
Πρόεδροι υπό επιτήρηση
Είναι τόσο πολύ χειραγωγημένος ο μέσος Αμερικάνος, που στο όνομα της ελευθερίας αποδέχεται και επικροτεί τις πιο ανελεύθερες πολιτικές. Εν τούτοις, η πλατιά γνωστοποίηση του γεγονότος ότι παρακολουθούνται όλοι, κλόνισε την όποια εμπιστοσύνη έχει στο κράτος και την κυβέρνησή του. Παρ’ όλο που ένα πολύ σημαντικό ποσοστό Αμερικάνων συναινούν στις παρακολουθήσεις προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος τρομοκρατικών χτυπημάτων που καλλιεργείται συστηματικά από τους μηχανισμούς προπαγάνδας, οι περισσότεροι νέοι εκφράζουν την αντίθεσή τους.

Το πολιτικό κατεστημένο αντιδρά πολύ χλιαρά. Τον περασμένο Ιούλιο, δεν πέρασε από τη Βουλή νομοσχέδιο που πρότεινε ο βουλευτής Justin Amash για περιορισμούς και περισσότερες δικαστικές εγγυήσεις στις μαζικές παρακολουθήσεις. Και εκκρεμεί από τον Οκτώβριο, το νομοσχέδιο «Νόμος Ελευθερίας» (Freedom Act), που θέτει κάποια όρια στις παρακολουθήσεις, εννοείται μόνο των Αμερικάνων. Γιατί το αμερικάνικο Σύνταγμα προστατεύει μόνο τους Αμερικανούς πολίτες. Οι ξένοι, απλοί πολίτες έως και πρόεδροι και πρωθυπουργοί, είναι εκτός προστασίας.

Η πρόεδρος της Βραζιλίας Dilma Rousseff ακύρωσε μια επίσκεψή της στο Λευκό Οίκο, μετά τις αποκαλύψεις ότι οι Αμερικάνοι παρακολουθούν την ίδια και βραζιλιάνικες εταιρίες ενέργειας. Σύμφωνα με τη Le Monde, οι Αμερικάνοι παρακολουθούν τη γαλλική πρεσβεία και τη γαλλική διπλωματική αποστολή στις ΗΠΑ. Η Ισπανία ανακάλεσε προσωρινά τον πρέσβη της στην Ουάσιγκτον μετά τη δημοσιοποίηση ότι οι Αμερικάνοι παρακολουθούν Ισπανούς πολίτες στην Ισπανία. Οι Γερμανοί γκρίνιαξαν. Οι Βρετανοί, φουλ συνένοχοι, σιώπησαν. Και οι Αυστραλοί, σταθεροί στην υπηρεσία των ΗΠΑ, βοηθούν στην παρακολούθηση της Κίνας και άλλων ασιατικών χωρών. Η Washington Post έγραψε ότι Αμερικάνοι και Βρετανοί υποκλέπτουν τα στοιχεία που διακινούνται μέσω οπτικών ινών από τους σέρβερ της Google και της Yahoo. Επίσης, ότι η NSA συγκεντρώνει τις «κινήσεις» ΠΕΝΤΕ (5) δισεκατομμυρίων τηλεφωνημάτων ΗΜΕΡΗΣΙΩΣ! «6,4 εκατομμύρια λίτρα νερό χρειάζονται κάθε μέρα για να κρατούν κρύους τους σέρβερ των υπολογιστών στη Γιούτα»! Επίσης, υποκλέπτονται τα στοιχεία που διακινούνται μέσω διεθνών καλωδιακών δικτύων και δορυφορικών συστημάτων. Όλες οι λίστες, εκατοντάδες εκατομμύρια, στα κινητά τηλέφωνα και όλοι οι «φίλοι» στο facebook αντιγράφονται και αποθηκεύονται. «Το πρόγραμμα Dishfire ρουφάει όλα τα μηνύματα των κινητών τηλεφώνων και το Tracfin, όλες τις συναλλαγές που γίνονται με πιστωτικές κάρτες.» Πολλά άλλα προγράμματα, όπως τα Prism, Mainway, Bullrun, XKeyscore κ.λπ., παρακολουθούν τις ξένες μυστικές υπηρεσίες, τα ραντάρ, τις μεγάλες βιομηχανίες, τα πανεπιστήμια και άλλους φορείς και υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο. Το περιοδικό Der Spiegel έκανε γνωστό πως οι παρακολουθήσεις των τηλεφωνημάτων της Μέρκελ έγιναν από το «σταθμό» που είναι εγκαταστημένος στην αμερικάνικη πρεσβεία στο Βερολίνο. Παρόμοιοι «σταθμοί» λειτουργούν σε 80 πρεσβείες των ΗΠΑ, για να θυμηθούμε και την έρευνα για το βανάκι που παρακολουθούσε τα τηλέφωνα του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή, και μπήκε βιαστικά στο αρχείο.

Η NSA συνεργάζεται και με ξένες εταιρίες για να της δίνουν πρόσβαση στα στοιχεία που διακινούν. Και πληρώνει, όπως και η CIA η οποία, σύμφωνα με δημοσίευμα της The New York Times, καταβάλλει 10 εκατ. δολάρια στην ΑΤ&Τ, ετησίως, για να παίρνει τα αρχεία των πελατών της.
Ολοκληρωτική καταγραφή
«Το κινητό τηλέφωνο μέσα στην τσέπη καταγράφει όλες τις κινήσεις μας και αποθηκεύει τις πληροφορίες μέσω της παρόχου εταιρίας. Η ηλεκτρονική αλληλογραφία, τα e-mail μας, και τα μηνύματα sms, που χαρτογραφούν τις κοινωνικές μας σχέσεις και καταγράφουν τις σκέψεις μας», δεν είναι τα μόνα που υποκλέπτονται από την NSA. Καταγράφονται επίσης «οι αγορές μέσω πιστωτικών καρτών που δείχνουν τις αγοραστικές μας συνήθειες και όλες οι τραπεζικές μας πράξεις. Οι κάρτες μετρό και λεωφορείων και τα εισιτήρια πλοίων και αεροπλάνων που δείχνουν τους προορισμούς μας. Οι αναζητήσεις που κάνουμε στον υπολογιστή μας μπορούν να αποκαλύψουν τις βαθύτερες επιθυμίες μας περισσότερο και από μια εξομολόγηση σε ένα φίλο.»

Με την εξέλιξη της τεχνολογίας, οι τεχνητές βαλβίδες στην καρδιά, οι ψηφιακοί καταμετρητές της πίεσης και των σφυγμών, οι κάμερες με αναγνώριση και ταυτοποίηση χαρακτηριστικών, οι «έξυπνοι» θερμοστάτες και φωτοστάτες, που δείχνουν πότε πάμε για ύπνο, οι φωτογραφίες που με την ψηφιακή μας κάμερα και όλα τα apps, οι εφαρμογές στα τηλέφωνα, υφαρπάζονται και αναλύονται από την NSA, η οποία αποτελεί ένα «μυστικό αμερικάνικο κράτος εθνικής ασφάλειας, με προϋπολογισμό 52,6 δισεκατομμύρια δολάρια και 30 χιλιάδες υπαλλήλους», χώρια από τη CIA, το FBI κ.λπ. Η NSA «συγκεντρώνει το υλικό ολόκληρων λαών που περιλαμβάνει ιστορικά στοιχεία τα οποία ανασυνθέτουν τις ζωές των ατόμων πολύ πριν κάποιοι απ’ αυτούς καταστούν ύποπτοι».

Είναι πέρα για πέρα ηρωική η αντίσταση ανθρώπων σαν τον Bradley Manning, τον στρατιώτη που έφαγε 35 χρόνια φυλακή γιατί αποκάλυψε αμερικανικά εγκλήματα στο Ιράκ, τον Julian Asange του Wikileaks, που είναι «φυλακισμένος» στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο, τον Gottfrid Svartholm συνιδρυτή του Pirate Bay, που εξέδωσε η Σουηδία στη Δανία, τον Edward Snowden, που ζει στη Ρωσία με άσυλο για ένα χρόνο, τον Thomas Drake, που ταλαιπωρήθηκε αφάνταστα σαν κατάσκοπος επειδή έδωσε στοιχεία στην εφημερίδα Sun της Βαλτιμόρης για τις παράνομες δραστηριότητες της NSA, και πολλών άλλων πολιτών που παλεύουν για να αποκαλύψουν πλήρως τη διολίσθηση των αστικών δημοκρατιών στον ολοκληρωτισμό.

Γιατί, όπως αναρωτιέται και ο Michael Sherer, «τι θα διαφοροποιεί τις δημοκρατικές κυβερνήσεις από τις απολυταρχικές σε μια εποχή μαζικών παρακολουθήσεων;».
(Τα στοιχεία αντλήθηκαν από The Guardian, Le Monde, Washington Post, The New York Times, Der Spiegel και, κυρίως, το περιοδικό Time, τ. 23 Δεκ. 2013,
απ’ όπου προέρχονται και όλα τα τμήματα του κειμένου που είναι σε εισαγωγικά)
Στέλιος Ελληνιάδης
---------------------------------------
Πηγή:edromos

Copyright © 2014-15 Απόψεις επώνυμα™ is a registered trademark.

Designed by Templateism. Hosted on Blogger Platform.