Η αξία του αυτοπεριορισμού

Ο Yavor Tarinski σε πολλά από τα κείμενα του στο New Compass τονίζει την σημασία του αυτοπεριορισμού σε ένα περιβάλλον άμεσης δημοκρατίας. Αυτό σημαίνει πως οι πολίτες μια δημοκρατικής κοινότητας πρέπει να μπορούν να προστατεύσουν τους τους εαυτούς τους από τους ίδιους, να ορίσουν κάποια όρια στις έτσι και αλλιώς άπειρες επιλογές πολιτικών αποφάσεων.

Αυτός είναι ένας ακόμη τρόπος να πει κανείς πως πραγματική δημοκρατία δεν «απαγορεύεται το απαγορεύεται», αλλά πως οι κανόνες και οι νόμοι που ρυθμίζουν τις ζωές μας δεν επιβάλλονται από κάποια εξωκοινωνική οντότητα (Θεός, το Κράτος, η Φύση, η Αγορά), αλλά από εμάς – τα μέλη της κοινότητας.

Αυτό γίνεται σαφές αν εξετάσουμε την ετυμολογία της λέξης αυτονομία.

Μια αυτόνομη κοινότητα καθορίζει το νόμο του εαυτού της. Κατά κάποιο τρόπο, δημοκρατία είναι πάντοτε αυτοπεριορισμός, καθώς οι άνθρωποι φτιάχνουν πάντοτε νόμους και παίρνουν αποφάσεις που πάντοτε περιέχουν ένα στοιχείο περιορισμού. Όμως αυτοπεριορισμός προχωρά πέρα από αυτό. Όπως το έθεσε ο Κορνήλιος Καστοριάδης, το δημοκρατικό παράδοξο είναι ακριβώς αυτό: σε μια δημοκρατία, οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν τα πάντα, αν και οι άνθρωποι γνωρίζουν επίσης πως δεν πρέπει να κάνουν τα πάντα.

Στο κείμενο αυτό, θα αναλύσω σύντομα τρείς λόγους που υπογραμμίζουν τη μεγάλη σημασία – ακόμη και αναγκαιότητα – του αυτοπεριορισμού σε μια κοινωνία που δεν κυβερνάται από κρατικό μηχανισμό, αλλά κατευθείαν από τα μέλη της κοινότητας. Φυσικά οι τρεις λόγοι έχουν στενή συγγένεια μεταξύ τους και κατά κάποιο τρόπο, μπορεί να τους διακρίνει κάποιος μεταξύ τους μόνο για θεωρητικούς σκοπούς.

Μιλώντας φιλοσοφικά, η αυτονομία βασίζεται στην κατανόηση πως δεν υπάρχει απόλυτο κριτήριο για την ορθότητα ή την καλοσύνη των πράξεων μας, ακόμα περισσότερο δεν υπάρχει απόλυτο κριτήριο για το νόημα με το οποίο επενδύουμε τις ζωές μας. Δεν υπάρχει εξωτερικός δικαστής που να μας βεβαιώσει αν πράξαμε ηθικά ή όχι, σωστά ή λάθος. Η αυτονομία συνδέεται με τη φιλοσοφική αντίληψη της ζωής και του κόσμου ως πράγματα που δεν έχουν έμφυτο νόημα. Κάθε απόφαση που παίρνουμε, κάθε αξία που επιλέγουμε να υποστηρίξουμε είναι κατά κάποιο τρόπο τυχαία, που σημαίνει πως δεν ανταποκρίνεται σε ένα στέρεο, οντολογικό, «ακλόνητο θεμέλιο» (fundamentum inconcussum). Διαφορετικά δεν θα έπρεπε να αναζητούμε τη δημοκρατία και αυτονομία, αλλά θα έπρεπε να ψάχνουμε αυτό το «θεμέλιο» και να ακολουθούμε τις επιταγές του.

Στο πολιτικό πεδίο, μια αυτόνομη κοινότητα δεν ρυθμίζεται από το Κράτος και τους νόμους του. Τα ίδια τα μέλη της κοινότητας φέρουν την ευθύνη της δημιουργίας των νόμων και της λήψης όλων των σημαντικών πολιτικών αποφάσεων. Επιπλέον το κουβαλάνε συνεχώς και όχι μια φορά κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια. Δημοκρατία είναι το καθεστώς όπου όλα μπορούν να αμφισβητηθούν (ακόμη και αν αυτό δεν συμβαίνει πάντα). Αν κάποιος δεν υποπέσει σε κάποιο μαρξιστικό σφάλμα, σύμφωνα με το οποίο η εξάλειψη των οικονομικών αντιθέσεων θα εξαφανίσει και την ανάγκη πολιτικής συζήτησης και ακόμη και της διαφωνίας, θα καταλάβει πως δεν υπάρχει κανένας λόγος απολύτως για να πιστεύει πως οι αποφάσεις της δημοκρατίας είναι πάντοτε σωστές. Δεν υπάρχει εσωτερικό όριο που μπορεί να αποτρέψει μια δημοκρατική κοινότητα από το να δημιουργήσει ένα ρατσιστικό, σεξιστικό κλπ νόμο. Ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί αυτό είναι συνειδητά και συνεχώς να θέτουμε όρια στις αποφάσεις μας, αναλογιζόμενοι τις συνέπειες που πιθανώς θα έχει στη κοινότητα μας, αλλά και για τις μειονότητες και τις άλλες κοινότητες.

Είναι από τον Μοντεσκιέ και ακόμη από τον Αριστοτέλη πως κάθε πολιτικό καθεστώς δεν λειτουργεί αν δεν δημιουργήσει το τύπο των ανθρώπινων όντων που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του. Κάθε κοινωνία δημιουργεί τον ανθρωπολογικό τύπο που της ταιριάζει. Μέσα από μια διαδικασία που ο Φρόιντ αποκαλεί μετουσίωση, κάθε πρόσωπο που γεννιέται σε μια συγκεκριμένη κοινωνία αφομοιώνει τις αξίες της, τα σχέδια της, το τρόπο σκέψης και δράσης και αποτελεί μια ταυτότητα «επιλογής», η που του επιβάλλουν, ένα από τους κοινωνικά διαθέσιμους ρόλους.

Είναι ξεκάθαρο πως οι περισσότερες ιστορικές κοινωνίες διαμόρφωσαν τα μέλη τους με την καταπίεση της δημιουργικής τους φαντασίας και της ικανότητας τους για λήψη αποφάσεων. Σε σχεδόν όλες τις κοινωνίες που υπήρξαν, δεν ήταν δυνατό να σκεφτείς πως οι κοινωνικοί κανόνες δεν είναι δίκαιοι. Ήταν αδύνατο ακόμη και να θέσει το ζήτημα, όχι από φόβο ή ωμή βία, αλλά γιατί από το τρόπο που η θεσμική κοινωνία διαμόρφωσε τα μέλη αυτών των ετερόνομων κοινοτήτων, κάνοντας τα κατάλληλα για αυτή.

Αντίθετα μια αυτόνομη κοινότητα δεν καταστέλλει την δημιουργικότητα και τη φαντασία των μελών της, ούτε εξαφανίζει την ικανότητα τους για κριτική σκέψη. Ακριβώς το αντίθετο: για να είναι σε θέση να λειτουργήσει, δημιουργεί άτομα με υψηλές δυνατότητες διαβούλευσης, κριτικής αντίληψης και φαντασίας. Αλλά και το κάνει δίχως να λέει πως τα άτομα αυτά είναι πολύ λιγότερο υποτακτικά και υπάκουα. Αυτό είναι κατ’ αρχήν κάτι καλό, αλλά κουβαλά και ένα κίνδυνο, που μπορεί να ελεγχθεί – αλλά όχι να εξαλειφθεί εντελώς – μέσα από τον αυτοπεριορισμό αυτών των ελεύθερων προσώπων. Μαζί με την καίρια ικανότητα της αμφισβήτησης του νόμου, πρέπει να αναπτυχθεί και η ικανότητα της αποδοχής κάποιου είδους νόμου και ένα υψηλή συναίσθηση της ευθύνης που έρχεται με την ελευθερία.

Ο κίνδυνος είναι το τίμημα για όσους αναζητούν την ελευθερία. Αν θέλουμε να μην είναι πολύ ψηλό το τίμημα, πρέπει να εκπαιδευτούμε από τώρα, με το να αφιερώσουμε τους εαυτούς μα στην εφαρμογή των αρχών του αυτοπεριορισμού και ευθύνης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η ιδέα πως όλα είναι δυνατά θεωρείται από την Hannah Arendt σαν ιδέα που ταιριάζει στο ναζισμό. Παρόμοια η ιδέα της απεριόριστης οικονομικής ανάπτυξης είναι βασικό αξίωμα των καπιταλιστικών κοινωνιών μας. Αντίθετα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με κανόνες, όχι γιατί μας το είπε κάποιος, αλλά επειδή το θέλουμε, και γιατί αναγνωρίζουμε τους εαυτούς μας ως συνδημιουργούς αυτών των κανόνων – κάτι που φυσικά δεν ισχύει στις σημερινές κοινωνίες.

Γιάννης Κτενάς

----------------------

Αρθρο που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα New Compass. Ο Γιάννης Κτενάς είναι διδακτορικός φοιτητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και συμμετέχει στη συντακτική ομάδα της πολιτικής και φιλοσοφικής επιθεώρησης Kaboom.

Μετάφραση Δημήτρης Πλαστήρας.

geniusloci2017

1.) 1ο Ερωτηματολόγιο -Το σκεπτικό και τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν

Η χρήση των ελεύθερων κοινωνικών δικτύων και άλλων ελεύθερων διαδικτυακών εργαλείων, παρά τα διάφορα μικροπροβλήματα που παρουσιάζουν, παρέχουν εδώ και μια δεκαετία περίπου, πρώτη φορά την δυνατότητα στον καθένα, από το σπίτι του, χωρίς να'χει τίποτα παραπάνω παρά μόνο μια απλή σύνδεση διαδικτύου με κόστος της τάξης των 20-30 € μηνιαίως, να δημοσιοποιεί ελεύθερα τις απόψεις του, να έχει το δικό του προσωπικό μπλογκ, να γίνει ο ίδιος εκδότης των βιβλίων του, να συμμετέχει σε ανοικτές ή κλειστές ομάδες διαδικτυακών συζητήσεων, να κοινοποιεί εικόνες και βίντεο και τέλος να μπορεί να κάνει το δικό του ράδιο ή ακόμη τη δική του τηλεόραση (WEBTV). 

Όλα αυτά, πριν μόλις 50 χρόνια όχι μόνο θα ήταν απολύτως παράλογα, αλλά και εντελώς ανέφικτα. Από παλιά θεωρώ ότι όλα αυτά αποτελούν μια σχεδόν επαναστατική κατάκτηση όλων των κοινωνικών τάξεων, που πρώτη φορά δίνεται μέσω του διαδικτύου η δημοκρατική και άμεση δυνατότητα να συμμετέχουν όλοι ανεξαιρέτως (κοινωνικής τάξης) στο κοινωνικό γίγνεσθαι. (Άμεση Δημοκρατία?).

Τώρα προστέθηκε και η δυνατότητα να δημιουργείς ελεύθερα και τις δικές σου δημοσκοπήσεις μέσω ερωτηματολογίων που ο καθένας μόνος του και εντελώς ανέξοδα επινοεί και μέσω των κοινωνικών δικτύων που συμμετέχει με δική του ευθύνη πραγματοποιεί.

Παίρνοντας λοιπόν αφορμή από παρόμοιες προσπάθειες που και στο πρόσφατο παρελθόν έχει πραγματοποιήσει ο φίλος μου JoDi, τόλμησα κι εγώ να κάνω μιαν αρχή με το παραπάνω ερωτηματολόγιο. 

Το σκεπτικό μου ήταν το εξής: 

• Όσο το δυνατόν λιγότερες ερωτήσεις, καθαρά διατυπωμένες,
• Επιλογή κοινού μόνο από ένα κοινωνικό δίκτυο: το Facebook,
• Το εγχείρημα θα το θεωρούσα επιτυχημένο, άρα και άξιο να δημοσιευτούν τα αποτελέσματα αν το πλήθος των απαντήσεων ήταν τουλάχιστον το 1/5 του 10% των φίλων μου στο Facebook και εξηγώ: (υποκειμενικά) έχω διαπιστώσει πως συνήθως ένα 5-10% των φίλων στο φβ είναι σε καθημερινή βάση ενεργό δλδ. αν έχω 2800 φίλους, ένα 2% = 56 έως -το πολύ- ένα 10% = 280 φίλοι/ες είναι ενεργοί! Άρα περίμενα τουλάχιστον 56 απαντήσεις για να είμαι ικανοποιημένος. [Σημείωση: θα'ταν πολύ χρήσιμη να υπήρχε ένα εργαλείο, μια εφαρμογή που να μπορεί να μετράει τους κατά μέσον όρο ενεργούς χρήστες - φίλους!],
• Επιλογή επίκαιρων ερωτήσεων (ερωτήσεις 1 και 2) και συνδυασμός με ερωτήσεις για μελλοντικά σχέδια WEBTV (ερωτήσεις 4,5 και 6),
• Επιλογή της ερώτησης 3 για κάποια προσπάθεια στάθμισης του δείγματος: όπως θα δείτε αναλυτικά παρακάτω ένα 17% δηλώνει άνεργος, ενώ το κανονικό σημερινό ποσοστό είναι γύρω στο 20%, άρα το -εντελώς- τυχαίο δείγμα που απάντησε είναι αρκούντως σταθμισμένο: είναι 17% προς 20%, αν ήταν π.χ. 40% προς 20% θα'ταν εντελώς "αστάθμητο".

Το εργαλείο μου ήταν το εξής:

• Είναι το free πρόγραμμα (δείτε φωτο) https://www.murvey.com : μπορείτε άμεσα να το χρησιμοποιήσετε, πατώντας στο λινκ που σας έδωσα. Θα χρειαστείτε μόνο ή ένα gmail mail ή Facebook σύνδεση για να το χρησιμοποιήσετε! Το σημαντικό είναι ότι εδώ τα πάντα γίνονται στην online και στην ίδια σελίδα, φοβερά εύχρηστο σε 15-30 λεπτά το παίζετε στα δάκτυλά σας!
• Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και το Google Forms, μόνο που νομίζω δεν είναι τόσο εύχρηστο.

Τελειώνοντας θέλω να τονίσω ότι πρώτον προσωπικά -αν το κρίνω χρήσιμο και σκόπιμο- θα ξανακάνω παρόμοιες προσπάθειες -ίσως πιο καλοσχεδιασμένες-, μα εκείνο που επιθυμώ περισσότερο είναι να παρακινήσω κι άλλους φίλους/ες να τολμήσουν να κάνουν το ίδιο, Είναι πανεύκολο, διδακτικό και επεκτάσιμο. Εννοείται ότι είμαι πάντα πρόθυμος να βοηθήσω σε οποιοδήποτε πρόβλημα ή απορία έχετε σχετικά.

Μετά και το 3ο Μνημόνιο: ας πάρουμε τα δικά μας μέτρα! - Του Γιώργου Κολέμπα

Είναι σε όλους πια καθαρό ότι υπάρχουν «εμείς» και «αυτοί». Η κοινωνική συναίνεση έχει σπάσει ανεπιστρεπτί και έχουμε «τέλος εποχής». Το πολιτικό σύστημα της κοινοβουλευτικής ολιγαρχίας στη χώρα - που στηριζόταν μέχρι τώρα στη συναίνεση της μεσαίας τάξης - αμφισβητείται από την πλειοψηφία της, που περνά στους «από κάτω» της ελληνικής κοινωνίας. Ήρθε ο καιρός να βοηθήσουμε όλοι να καταρρεύσει ανεπιστρεπτί. 

Να μη θεωρούμε ότι τη λύση θα τη δίνουν οι κάθε φορά νέες εκλογές και ο νέος "ηγέτης" Τσίπρας με το «νέο» εξελισσόμενο σε "κεντροαριστερά" κόμμα του.

Να σταματήσουμε να είμαστε αντικείμενα διαχείρισης της πολιτικής, καταναλωτές των πολιτικών των κομμάτων και ας γίνουμε οι ίδιοι υποκείμενα της πολιτικής!

Ας αρνηθούμε να πληρώνουμε το οτιδήποτε προς το υπάρχον ακόμα "κράτος τους"!

Ας μη θεωρούμε φτώχεια την έλλειψη των χρημάτων "τους", το να μη μπορούμε να αγοράζουμε τα προϊόντα "τους"! 

Ας μη δεχθούμε σαν ανεργία την έλλειψη μισθωτών θέσεων εργασίας στις επιχειρήσεις τους! 

Ας απορρίψουμε την "ανάπτυξή τους" και το καταστροφικό μέλλον που ετοιμάζουν για τις μελλοντικές γενιές και τη φύση! 

Ας μη ξοδευόμαστε πια μόνο σε ειρηνικές ή μη ειρηνικές πορείες, συλλαλητήρια και "μητροπολιτική βία", που "αυτοί" είτε μπορούν και αγνοούν, είτε τις αντιμετωπίζουν με όλο και μεγαλύτερη κρατική βία, προκαλώντας τη διαιώνιση του κύκλου της βίας. Ας δρούμε με μεθόδους αυτοάμυνας και αντιστρέφοντας τα μέσα της οικονομικής ασφυξίας πάνω μας, να πετύχουμε την κατάρρευση των λειτουργιών των μηχανισμών του κράτους τους! 

Ας αρχίσουμε να οργανωνόμαστε σε κοινότητες, δίκτυα συνεργασίας και αλληλεγγύης, ομάδες παραγωγών, συναιτερισμούς και συνεργατικές ομάδες, να μετατρέπουμε τις επιχειρήσεις που κλείνουν, σε επιχειρήσεις κοινωνικής, αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας με αυτοδιαχείριση από τους εργαζόμενους σε αυτές και παραγωγή που να ικανοποιεί τις κοινωνικές βιοτικές ανάγκες. Να δημιουργήσουμε νέες μονάδες παραγωγής κοινωνικής βάσης. Να ικανοποιούμε τις ανάγκες μας με αυτοπαραγωγή και αχρήματες ανταλλαγές, δημιουργώντας "τοπικά νομίσματα" και εναλλακτικούς θεσμούς χρηματοδότησης, κ.λπ, κ.λπ.!

Ας δημιουργήσουμε κινήσεις πολιτών με τη μορφή "δημοκρατίας εν δράσει", που παρεμβαίνοντας στη τοπική κοινωνία και στη τοπική αυτοδιοίκηση θα δημιουργήσουν θεσμούς άμεσης δημοκρατίας σε όλα τα επίπεδα και θα μετατρέψουν τους σημερινούς ΟΤΑ σε θεσμούς αυτοκυβέρνησης! 

Ας απορρίψουμε "το παγκόσμιο χωριό" και τη παγκοσμιοποίηση και ας στραφούμε προς την αποκεντρωμένη, τοπικοποιημένη, οικολογική αμεσοδημοκρατική κοινωνία της ισοκατανομής πόρων και εξουσιών! 

Ας αρχίσουμε να οικοδομούμε τις δομές της σε σχέση απόρριψης, αντιπαράθεσης και ρήξης με τις δομές του κράτους τους! 

Ας αποφασίσουμε να κάνουμε τα πρώτα βήματα για τη μετάβαση στη μετά την "ανάπτυξη" και τον καπιταλισμό εποχή!

Τι περιμένουμε; Δεν υπάρχουν «σωτήρες»!

Αποδείχθηκε στην πράξη ότι όλο το πολιτικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της αριστεράς και των εναπομεινάντων πρασίνων, είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Και δε θα το αντιμετωπίσουμε όσο η πλειοψηφία των νεοελλήνων-που ανήκει στη μεσαία τάξη-δεν αντιλαμβάνεται ότι δεν υπάρχει ελπίδα επιστροφής στο προ των μνημονίων καταστροφικό καταναλωτικό μοντέλο και όσο οι "πολιτικά σκεπτόμενοι" δε βλέπουν ότι η πολιτική της ανάθεσης στο υπάρχον κομματικό σύστημα της διαχείρισης των κοινών υποθέσεων,  θα πρέπει να ξεπερασθεί. Όσο δε σταματάμε να είμαστε διαχειριζόμενα αντικείμενα,  καταναλωτές-όπως έχουμε συνηθίσει-των προγραμμάτων των κομμάτων που βρίσκονται ή διεκδικούν την εξουσία.

Ας "ξεβολευθούμε"-όσοι βολεύονται ακόμα-και ας γίνουμε οι ίδιοι υποκείμενα της πολιτικής!

Να διαμορφώσουμε ένα νέο είδος πολιτικής που θα στοχεύει στην ευζωία μας και θα στηρίζεται όχι πλέον στη διαμεσολάβηση, αλλά στη συμμετοχή, στη αυτοεκπροσώπηση, στην αυτοοργάνωση!

Ήλθε ο καιρός, που τα κοινωνικά κινήματα της αλληλεγγύης, του συνεργατισμού, της αντίστασης στην καταστροφή του περιβάλλοντος, και γενικότερα της αποανάπτυξης-τοπικοποίησης, του ελευθεριακού κοινοτισμού, της ριζοσπαστικής οικολογίας και προστασίας του κλίματος, της αυτοδιαχείρισης και της άμεσης δημοκρατίας, θα χρειασθεί να γίνουν και πολιτικά, και συνδεόμενα μεταξύ τους να μετατραπούν σε ενιαίο πολιτικό κίνημα μετάβασης σε μετακαπιταλιστική κοινωνία . Σε ένα κίνημα δηλαδή που θα διεκδικήσει  την αλλαγή πορείας της ελληνικής κοινωνίας «εδώ και τώρα». Δεν υπάρχει χρόνος για μετάθεσή της στο απώτερο μέλλον.

Μπορούμε να  ξεκινήσουμε από την Ελλάδα, όχι μόνο επειδή είναι ο «ναυαγός» του σημερινού μοντέλου της καπιταλιστικής ανάπτυξης, αλλά γιατί δοκιμάσθηκε και η "εναλλακτική λύση" της αριστεράς στις σημερινές συνθήκες με παταγώδη αποτυχία.

Αυτή η νέα ριζοσπαστική πολιτική θα χρειασθεί να αγνοήσει όλα τα μέχρι τώρα ανυπόστατα για την ευζωία μας κριτήρια, όπως το ΑΕΠ, τα χρέη κ.λπ. και να νοηματοδοτήσει με νέες έννοιες και αξίες, την καθημερινότητα του "μέσου" πολίτη. Να δημιουργήσει μια νέα ατομική και κοινωνική συνείδηση, η οποία θα κατανοήσει ότι επιτέλους δε μπορεί η ανθρωπότητα να καταναλώνει και να εξαφανίζει σταδιακά τους πόρους ενός πεπερασμένου πλανητικού οικοσυστήματος.

Ούτε να αυτοκτονεί "με το πηρούνι και το κουστούμι της".  Αλλά να επιδιώξει μια αξιοβίωτη ζωή που θα συνοψίζεται στα εξής απλά συνθήματα:

-Αντί του σημερινού όλο και πιο γρήγορα και επιφανειακά: πιο αργά και σε βάθος
-Αντί του όλο και περισσότερα: ποιότητα, επάρκεια, τα λιγότερα είναι συνήθως αρκετά
-Αντί του όλο και πιο ανταγωνιστικά: συνεργατικά και αλληλέγγυα
-Αντί του όλο και πιο μεγάλα, όλο και πιο μακριά και παγκοσμιοποιημένα: πιο μικρά, πιο κοντά και τοπικά
-Αντί μια χρήσης και με ημερομηνία λήξης: πιο γερά και επανάχρηση
-Αντί για το απρόσωπο και ομογενοποιημένο της μαζικής παραγωγής: πιο όμορφα και προσωπικά
-Αντί μόνο για όποιον έχει χρήματα και μέσω της αγοράς: πιο δίκαια, για τον καθένα που το έχει ανάγκη, από τον καθένα που μπορεί!

Να διαμορφώσουμε «από τα κάτω» ένα απαραίτητο ρεαλιστικό και ελκυστικό πολιτικό πρόγραμμα για την ευζωία για το ξεπέρασμα της σημερινής κατάρρευσης και συγχρόνως για τη μετάβαση σε μια μετακαπιταλιστική κοινωνία, που θα στηριχθεί:

-στην οικονομία των βιοτικών αναγκών και στα "κοινά" όσον αφορά στο περιεχόμενο,
-στον συνεργατισμό-συνεταιρισμό όσον αφορά στις σχέσεις παραγωγής,
-στη συλλογική-κοινοτική-δημοτική ιδιοκτησία όσον αφορά στα μέσα παραγωγής,
-στην εγγύτητα, τις μικρές αποστάσεις και την ελεύθερη ενέργεια των ΑΠΕ, όσον αφορά στο μικρότερο δυνατό οικολογικό αποτύπωμα
-Στην άμεση δημοκρατία όσον αφορά στις αποφάσεις και τους πολιτικούς θεσμούς.

----------------
[πηγή]

H κοινοτοπία του καλού - Του Νώντα Σκυφτούλη*

Ολόκληρος ο οργανωτικός ΣΥΡΙΖΑ δεν ήθελε να γίνει λαϊκός, μεγάλη αντιμνημονιακή παράταξη εθνική ΚΑΙ κυβερνώσα; Εγινε. Και να τώρα: η καθολική απογοήτευση και ο βοναπαρτισμός έχουν εγκατασταθεί για τα καλά στην κοινωνία.

Βοναπαρτισμός για τους «αμύητους» είναι η κατάσταση όπου τα συμφέροντα όλων των τάξεων των στρωμάτων των κομμάτων αλλά και των κινημάτων (κι ας κάνουν τον ψόφιο κοριό) διαθλώνται στο πρόσωπο του ηγέτη. Με δύο γλώσσες με δύο σκεπτικά, καθόλου εύκολος για εσωκομματικούς και εξωκομματικούς αντιπάλους. Μάλιστα.

Οι υπόλοιποι είναι αλήθεια ότι κάτι είχατε ακούσει από τον σύγχρονο κόσμο του αισθητού, αλλά η ιδεολογική ηγεμονία βλέπετε και η επιστημονικότητα (!!!) του ιστορικού υλισμού αυτή η φενάκη που και «γριές ομπυασμένες τις μετατρέπει σε καλλονές» και μας ταράξατε στον «εξηλεκτρισμό» και στον εθνικισμό, στις γνωστές φούσκες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Δεν μπορούμε εμείς, μπορεί το Κράτος. Οχι σχέδιο εξόδου, αλλά το κράτος θα τα κάνει όλα. Καλός ο Τσίπρας, αλλά τώρα που «έφυγε» από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι κακός. Δεν υπάρχει εναλλακτική; Πέσατε από τα σύννεφα; Δεν υπάρχει δικαιολογία. Πάλι από την αρχή δεν γίνεται. Οσοι το σκέφτονται ματαιοπονούν. Παρακολουθήστε λοιπόν πού θα τον πάει «ΤΟ ΚΥΜΑ» τον Αλέξη.

Οι υπόλοιποι, στα γνωστά ήθη της λέξης σύντροφος: μαχαιρώματα πισώπλατα, συμφωνίες κάτω από το τραπέζι, φράξιες, ανταγωνισμοί και ό,τι άλλο διαθέτει η φαρέτρα της ιεραρχίας του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δηλαδή του συγκεντρωτισμού και της ιδεολογίας. Και αυτό συμβαίνει χρόνια είτε αφορά ένα αντάρτικο είτε μια συντροφική κουζίνα (γνωστά και πέραν της Αριστεράς). Αυτά.

Ολα αυτά όμως και πολλά άλλα που δεν μας επιτρέπει η έκταση του κειμένου να επεκταθούμε συγκροτούν την κοινοτοπία του καλού (μιας και το πρόσημο είναι αριστερό και καλά) εκτός από ένα: το ΟΧΙ.

Το ΟΧΙ που δεν ήταν διαχειρίσιμο. Και παρά τις αρλούμπες που ακούγονται περί διαχειρισιμότητας του ΟΧΙ από το καθεστώς, η κυβέρνηση διαχειρίζεται το ΝΑΙ και μάλιστα με εθνική ομοψυχία.

Σε αυτά τα καθολικά ΟΧΙ δεν συμμετέχουν όλοι, γιατί διαισθάνονται ότι αυτό που απελευθερώνει είναι πέρα από τις δυνάμεις τους. Και αυτή η πλειοψηφία που διαμορφώθηκε τρομοκράτησε και θα τρομοκρατεί πλέον τις ιθύνουσες τάξεις, τις κυβερνήσεις αλλά και τα συστημικά ανατροφοδοτούμενα κινήματα και όλους που έχουν να χάσουν την ιδιωτική τους φύση ή τη βολική μιζέρια τους.

Δημιούργησε κοινωνικό και πολιτικό δεσμό για απρόβλεπτες μελλοντικές αναστατώσεις (που σύντομα θα δούμε).

Τώρα που αυτή η ψευτοπόλωση μνημόνιο-αντιμνημόνιο (αυτός ο ρεφορμισμός του υπάρχοντος) έχει οριστικά ξεπεραστεί και οι κονκισταδόρες της Αριστεράς επέστρεψαν από τον Ατλαντικό με βρεγμένα τουλάχιστον τα παπούτσια (για να πούμε και του στραβού το δίκιο που λένε όλοι) διακόπτοντας το σύντομο καλοκαίρι της Αριστεράς, θα επαναλάβω μερικά πράγματα που συλλογικά έχουν καταγραφεί γιατί η επανάληψη βοηθά στη μάθηση.

Αλλά προϋπόθεση η σύγχρονη αντιεξουσιαστική κριτική και ο αντίστοιχος σχεδιασμός του χώρου που διαπερνά χρόνια τώρα όλα τα οριζόντια εγχειρήματα στην Ευρώπη έξω από την αγορά το κράτος και τα κόμματα να είναι η επαρκής συνθήκη οποιασδήποτε κοινωνικής πρακτικής έξω από την ανάθεση. Και αυτή η σύγχρονη αναρχική-αντιεξουσιαστική κριτική όχι σαν αφήγημα αλλά σαν κοινωνικό πράττειν αποκατάστασης του αισθητού κόσμου.

1. Το Πέρα από την ΕΥΡΩΠΗ υποδηλώνει ότι η Ευρώπη δεν είναι δημοκρατική. Εδώ και χρόνια έχει εγκατασταθεί το καθεστώς του ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΥ με αιχμή του δόρατος το κράτος ελέγχου και τους νόμους-φίμωτρο.

Οχι, δεν έχει σχέση με τον παλιό ολοκληρωτισμό της ιδεολογίας και της παραγωγής αφαιρέσεων που νομιμοποιούνταν από τη φύση ή την κοινωνία. Πρόκειται για τον σύγχρονο ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟ όπου ο ρόλος της ιδεολογίας αντικαταστάθηκε με τον ρόλο της οικονομίας του χρήματος και των αγορών ως φυσική νομοτέλεια.

Ο ολοκληρωτισμός είναι ένα πλαίσιο που ΔΕΝ διαπραγματεύεται. Αποδιοργανώνεται ή καταστρέφεται.

Και οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι έχουν τρομάξει από τον Λεβιάθαν που από τον ΧΟΜΠΣ και μετά οικοδομούν.

Να επαναφέρουμε την αστική δημοκρατία είναι ματαιοπονία μιας επανάληψης.

Ηρθε ο καιρός για τη ριζοσπαστικοποίηση της δημοκρατίας και να μιλήσουμε ανοικτά για την Αμεση δημοκρατία εκτοπίζοντας τον μύθο της ανάθεσης.

2. Η κοινωνική οικονομία που ανακάλυψε πρόσφατα η Αριστερά και άλλοι δεν θα κρατικοποιηθεί και οι προσπάθειες κομματικοποίησης και κρατικοποίησης θα μας βρουν μπροστά τους. Αυτοθέσμιση όλων των εγχειρημάτων τυπικών και άτυπων έξω από το κράτος και τους ιδιώτες και ό,τι αφορά τα εγχειρήματα αυτά καμιά μεσολάβηση από υπουργεία, δήμους και λοιπούς συγγενείς.

Για εμάς τα εγχειρήματα κοινωνικής οικονομίας που πρώτοι τα εισαγάγαμε πολιτικά στην Ελλάδα είναι το ορμητήριο, το έδαφος, μιας αναμέτρησης με το υπάρχον κοινωνικό-οικονομικό σύστημα που διεξάγεται καθημερινά με το εντός και το εκτός αυτής της διαδρομής. Δεν αρκεί η τροποποίηση του παλιού νόμου όπως έγινε με τις καθαρίστριες και την ΕΡΤ, αλλά η ενεργός συμμετοχή και η ΔΙΚΤΥΩΣΗ από τα κάτω.

3. Η αναδιάρθρωση των γεωργικών καλλιεργειών τώρα, με βάση τη βιοποικιλότητα, η απεξαρτημένη τοπική καλλιέργεια, τα νέα μοντέλα συνεργατικής συνείδησης, τα σύγχρονα μοντέλα οριζόντιας διακίνησης των προϊόντων είναι η απάντηση στα πολυεθνικά λόμπι αγροεφοδίων, παραγωγής και εμπορίας τροφίμων. Διεπαγγελματικές ελεύθερες ενώσεις αγροτών, γεωπόνων, ειδικών τεχνολόγων, καταναλωτών, σε τοπικό επίπεδο, με αντικείμενο τον τοπικό γεωργικό σχεδιασμό και την ορίζοντια διακίνηση των προϊόντων. Αυτά αφορούν τους νέους και εκεί απευθυνόμαστε για μια νέα αθωότητα στη γεωργική παραγωγή.

Συνοψίζοντας: Τα μεγάλα μέτωπα που είναι το νερό και τα φράγματα, η ενέργεια, τα απορρίμματα, ο επανοικειοποιημένος δημόσιος χώρος, τα σύγχρονα υλικά, κοινωνικά και διανοητικά Κοινά, η αλληλέγγυα και συνεργατική οικονομία, η άμεση διάθεση αγαθών, η Χαλκιδική, η ΒΙΟΜΕ, η αυτοδιαχείριση όλων των οπτικοακουστικών μέσων και οι ψηφιακές άδειες δεν καλύπτονται απ’ την επίκληση της νομιμότητας, γιατί ο ίδιος ο αγώνας έχει δημιουργήσει το δικό του δίκαιο και θέτει σοβαρά προβλήματα στο πρόταγμα της ανάπτυξης και στις επενδύσεις.

Οι νέες επαναστάσεις έχουν ξεκινήσει, ο σχεδιασμός του χώρου (χωρικότητας) και της εξόδου από τον κρατισμό και τον καπιταλισμό προϋπόθεση στερέωσης της επερχόμενης γενικευμένης αυτονομίας.

ΥΓ.: Κύριε Πανούση, στις 18-25 Αυγούστου θα είμαστε στην Ιερισσό και θα κάνουμε βόλτα στις Σκουριές. Επιτρέπετε;

 

*Νώντας Σκυφτούλης, μέλος στην Αντιεξουσιαστική Κίνηση Αθήνας

-----------------

[πηγή]

Αντιπροσώπευση & άμεση δημοκρατία, ταχύτητα & ποιότητα (Με αφορμή το κίνημα του νερού στη Θεσσαλονίκη)

(Με αφορμή το κίνημα του νερού στη Θεσσαλονίκη)

 

Στα πλαίσια της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος για το νερό εδραιώθηκε μια πρωτοφανή για τα ιστορικά δεδομένα της νεότερης πολιτικής συμμαχία μεταξύ θεσμικής αρχής, συσσωματώσεων πολιτών και συνδικαλιζομένων εργαζόμενων. Αυτή η συμμαχία αποτέλεσε το σχήμα το οποίο παρουσιάστηκε ως οργανωτής του δημοψηφίσματος, χωρίς όμως να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι αυτοί που πραγματικά διεκδίκησαν και διεξήγαγαν το δημοψήφισμα στη Θεσσαλονίκη ήταν οι πολίτες της ( που χωρίς την συμμετοχή τους στην εκλογική διαδικασία το δημοψήφισμα θα ήταν κενό περιεχομένου ), οι εθελοντές που στελέχωσαν τις εφορευτικές επιτροπές και αψήφησαν την ταλαιπωρία και τις απειλές κυβέρνησης και εισαγγελίας και τέλος το ίδιο το κίνημα του νερού που με το πλήθος των συλλογικοτήτων και με την πολυμορφία του ήταν η εγγύηση του χαρακτήρα «από τα κάτω».

Η συμμαχία του ΟΧΙ ως ταυτότητα της έχει τους 11 δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης οι οποίοι όργανο τους έχουν την περιφερειακή ένωση δήμων κεντρικής Μακεδονίας ( ΠΕΔΚΜ ), το σωματείο εργαζομένων στην ΕΥΑΘ το οποίο είναι ένα ανεξάρτητο και ακομμάτιστο σωματείο βάσης και την Κίνηση 136 η οποία αποτελεί την ανοιχτή συνέλευση πολιτών της ένωσης συνεταιρισμών νερού για την κοινωνική διαχείριση της ΕΥΑΘ. Αυτού του είδους η συμμαχία κατά κάποιο τρόπο αποτελεί κατάκτηση του ίδιου του κινήματος καθώς στο πρόσωπο της βρήκε αξιόλογη βοήθεια και θεσμική δύναμη χωρίς αυτή να αξιοποιείται για κομματικούς ή άλλους ιδιοτελείς σκοπούς. Σίγουρα ο διαχωρισμός για τον οποίο μιλάμε αποτελεί ήδη μια υποχώρηση στον δημοκρατικό έλεγχο των κινήσεων της συμμαχίας από τη βάση του κινήματος και με τον τρόπο αυτό η συμμαχία αναδεικνύεται σε όργανο εξουσίας το οποίο εάν δεν υπαχθεί σε διαδικασίες ελεγμένης αντιπροσώπευσης, αναφοράς και ελέγχου από την βάση κινδυνεύει ακόμα και να αντιμετωπιστεί εχθρικά από το ίδιο το κίνημα.

Αυτή η ιδιαίτερη σχέση κινήματος – θεσμικής αρχής φορτίζεται και από έναν επιπλέον παράγοντα καθώς η τριμελής επιτροπή που αποτελεί το όργανο της συμμαχίας του ΟΧΙ στη Θεσσαλονίκη δεν είναι τόσο αποτέλεσμα υγιών αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών όσο αποτέλεσμα των τυχαίων συνδυασμών που προκάλεσε η καθημερινότητα του αγώνα και η ανάγκη του ρεαλισμού.

Ταχύτητα & ποιότητα

Το να οδηγείται μέσα από μια τυφλή πορεία στα γεγονότα ένα κίνημα δίνοντας περισσότερο βάρος στο ακτιβιστικό του κομμάτι και αφήνοντας ή αμελώντας τον πολιτικό και ποιοτικό του χαρακτήρα δεν είναι κάτι που συναντάμε μόνο στη περίπτωση του κινήματος του νερού αλλά μάλλον αποτελεί τον γενικό κανόνα και είναι γνώριμο χαρακτηριστικό όλων των κινηματικών διεργασιών που έχουν εμφανιστεί στη χώρα μας από την εξέγερση του Δεκεμβρίου του 2008 και μετά. Αυτού του είδους η αναντιστοιχία μεταξύ ακτιβισμού και ποιότητας αποτελεί μια πρώτου είδους «ανάθεση των από τα κάτω» καθώς είναι σύνηθες τα κινήματα να περιορίζονται μόνο στην ανάδειξη των προβλημάτων που αντιτίθενται και την λύση τους να την μεταθέτουν σε άλλες πολιτικές σφαίρες έξω, ή να λέμε καλύτερα άνωθεν, από αυτά. Το φαινόμενο αυτό σε αρκετές περιπτώσεις συνοδεύεται και ιδεολογικά από το σκεπτικό ότι «τις λύσεις πρέπει να τις βρίσκουν αυτοί που δημιούργησαν τα προβλήματα και όχι τα ίδια τα κινήματα». Το σκεπτικό αυτό στον πυρήνα του είναι βαθιά αντιδημοκρατικό όμως και πολύ δύσκολο να γίνει κατανοητό από το κίνημα καθώς η «δημοκρατικότητα» ενός αγώνα συνήθως προσδιορίζεται με βάση την μαζικότητα και τη συμμετοχή του κόσμου στον ακτιβισμό παρά στις διαδικασίες και τα προτάγματα του. Η αντίληψη αυτή έχει ως αποτέλεσμα να παγιώνεται μια κουλτούρα η οποία κατά κάποιο τρόπο βολεύει πράγματα και καταστάσεις ειδικά όσο αφορά την αριστερά, η οποία έχοντας ήδη δομημένες τις δικές της προτάσεις και τις δικές της διαμεσολαβήσεις είτε με δια μέσου των οργανώσεων της είτε με την μορφή των κοινοβουλευτικών ή εξωκοινοβουλευτικών κομμάτων, δεν φαίνεται να είναι πρόθυμη να ανατρέψει την οργανική της δομή προκειμένου να είναι ανοιχτή σε μια αμεσοδημοκρατική προοπτική, ή να το πούμε αλλιώς είναι μόνο πρόθυμη να υιοθετήσει μια τέτοιου είδους «άμεση δημοκρατία» αρκεί να μην θίγει το ήδη διαμορφωμένο πολιτικό της πλαίσιο και ιδεολογία. Τότε όμως για τι είδους διαδικασία μιλάμε πραγματικά;

Σίγουρα μια άμεση δημοκρατία με προϋποθέσεις και αστερίσκους είναι περισσότερο μια άμεση δημοκρατία «κατά παραγγελία» παρά το αποτέλεσμα της «γενικής βούλησης» και εδώ υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Έτσι φτάνουμε να παρατηρούμε στην πράξη την εξής αντίφαση: Ο «λαός» ή η «κοινωνία» να είναι επιθυμητός ως αφηρημένη έννοια όπου αυξάνονται οι αριθμοί των διαδηλώσεων ή όταν αναφερόμαστε σε αυτόν αλλά καταλήγει να είναι ανεπιθύμητος όπου είναι συγκεκριμένος ως άτομο και αναλαμβάνει σε πρώτο πρόσωπο να εκφράσει την γνώμη και τη βούληση του. Τότε πολύ συχνά αποκαλύπτεται ότι αυτά που λέει δεν είναι αρκούντος «αριστερά» ή αρκούντος «αντικαπιταλιστικά» και έρχονται σε σύγκρουση με την αφήγηση που θέλει τις επιθυμίες του «λαού» να είναι εκφρασμένες εκ των προτέρων από τις ιδεολογικές κοινοτυπίες και από όσους κατέχουν την γνώση τους.

Το παράδειγμα από το κίνημα για το νερό

Αυτό που χαρακτήρισε την 18η Μαΐου ημέρα διεξαγωγής του δημοψηφίσματος ήταν ένα είδος εκ-στατικού συμβάντος για την πόλη. Για μια στιγμή η Θεσσαλονίκη βγήκε στην κυριολεξία από την στασιμότητα της πόλης κατανάλωσης στην οποία βρισκόταν. Ανατράπηκε όχι μόνο η συνήθης εκλογική διαδικασία αντιπροσώπων με το εμβόλιμο του ερωτήματος του δημοψηφίσματος αλλά και η ίδια η κανονικότητα της εκλογικής διαδικασίας με τα αυτοσχέδια εκλογικά κέντρα με τις ομπρέλες, τις ουρές και τα πηγαδάκια στο δρόμο και κυρίως με την εξαιρετική συμπεριφορά των χιλιάδων δημοτών που ο αυθορμητισμός τους μετέτρεψε τους χώρους έξω από τα εκλογικά κέντρα σε «αγορές» με την παλιά έννοια, σε πραγματικά δημόσιους χώρους. Αυτή η αναβάθμιση νομοτελειακά σχεδόν θα πρέπει να μας προϊδεάσει ότι οι μέχρι τώρα υφιστάμενες δομές και διαδικασίες θα ήταν ανεπαρκείς για να την εκφράσουν από εδώ και πέρα. Αλλά και πώς να εκφράσεις πραγματικά δημοκρατικά μια διαδικασία στην οποία ενεπλάκησαν 220.000 δημότες και δημότισσες την στιγμή που για τις μερικές εκατοντάδες που αποτελούν το κίνημα οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται ήδη ελλοχεύουν μέσα τους την ανάθεση και τις διαμεσολαβήσεις από άτυπες γραμματείες, βετεράνους του ακτιβισμού, ειδικούς επί των αμφιθεάτρων και περσόνες των ΜΜΕ;

Η ιστορική εμπειρία έχει δείξει ότι όταν γίνεται μια τέτοιου είδους αναβάθμιση το κέντρο βάρος των πολιτικών εξελίξεων μεταφέρεται από την περιφέρεια στο κέντρο, χαρακτηριστικό παράδειγμα η εμπειρία των αγανακτισμένων όπου οι δημοκρατικές διαδικασίες των πλατειών δεν μπόρεσαν να παράξουν κάποιο αυτοργανωμένο θεσμό ή να δημιουργήσουν νέους πολιτικούς χώρους αυτονομίας και άφησαν σχεδόν μοιραία ελεύθερο το πεδίο στα κόμματα να καθορίζουν το πλαίσιο των διακυβευμένων, και όπου υπήρξαν ανατροπές είχαν ή την μορφή της απόσυρσης των παλαιών αντιπροσωπεύσεων ή την μορφή εμφάνισης νέων στο ίδιο προσκήνιο.

Στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης έχουμε μια πρωτοεμφανιζόμενη κατάσταση η οποία έχει διττή φυσιογνωμία και την οποία θεωρούμε ταυτόχρονα θετική και αρνητική. Η δημιουργία της συμμαχία του ΟΧΙ είναι ένα φαινόμενο που προηγούμενο και παρόμοιο του δεν μπορούμε να βρούμε. Για πρώτη φορά ο δήμος, εργαζόμενοι και πολίτες συγκροτούν μια ενιαία αρχή η οποία αντλεί την νομιμοποίηση της όχι από το πολιτικό σύστημα αλλά από την ίδια την κινητοποίηση των πολιτών και αποδείχτηκε αρκετά πιο ευέλικτη και αποτελεσματική από οποιαδήποτε άλλου είδους παραδοσιακή φόρμουλα όπως οργανώσεις, κόμματα και συνδικαλισμό. Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, οι νομικές πρωτοβουλίες κατά του ΤΑΙΠΕΔ, οι αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων για διεκδίκηση των περιουσιακών στοιχείων τους στην περίπτωση που η ΕΥΑΘ ιδιωτικοποιηθεί, η ομπρέλα κάλυψης που εξασφάλισε στον κόσμο όποτε χρειάστηκε και οι παρεμβάσεις της στην κυβέρνηση γίνανε μέσα σε ταχύτατους ρυθμούς και τουλάχιστον όσον αφορά το βαθμό των εντυπώσεων με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Ο Φόβος που αυτή η αποτελεσματικότητα γεννά είναι ότι αυτή η συμμαχία πολύ πιθανό στο μέλλον να διεκδικήσει να αναλάβει τον ηγετικό ρόλο του κινήματος του νερού. Αυτού του είδους η εκπροσώπηση αν συμβεί θα αποφέρει τεράστιο πλήγμα στην συνεκτικότητα του κινήματος αλλά και στην συμμετοχή της βάσης του. Και ότι δεν κατάφερε η κυβερνητική προπαγάνδα και οι απειλές της καταστολής θα το κάνουν τελικά οι ίδιες οι επιλογές του κινήματος. Όμως ούτε η αντανακλαστική και ανώριμη αντίδραση να μην αναπτύσσει δικούς του θεσμούς και εκπροσωπήσεις το κίνημα είναι λύση. Η αναζήτηση μιας ιδεολογικής καθαρότητας βρίσκει θαλπωρή μόνο στην στασιμότητα και τελικά πάντα καταλήγει να υπονομεύει τον ίδιο τον αγώνα.

Αυτή τη στιγμή το κίνημα του νερού όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη αλλά σε όλη την χώρα έχει ένα πλεονέκτημα. Κανένα κόμμα, καμία πολιτική οργάνωση, κανένας ιδεολογικός χώρος δεν μπόρεσε να το διεκδικήσει ως κτήμα του. Αυτό το γεγονός είναι αρκετά ενθαρρυντικό και απελευθερωτικό από μόνο του. Και η τριμελής επιτροπή της συμμαχίας των δήμων Θεσσαλονίκης, του σωματείου εργαζομένων της ΕΥΑΘ και της κίνησης 136 μπορεί να μετεξελιχθεί μέσα σε μια διαλεκτική σχέση θεσμικής αντιπροσώπευσης και δημοκρατικού ελέγχου. Προϋποθέτει όμως οι διαδικασίες των από τα κάτω να ενεργοποιηθούν και να ζητήσουν τον κυρίαρχο έλεγχο αυτής της συμμαχίας, με τον τρόπο αυτό θα αξιοποιηθεί στο έπακρο ένα θεσμικό όργανο προς όφελος της δημοκρατικοποίησης της κοινωνίας και όχι προκειμένου να εφευρεθεί μια νέα σχέση διαμεσολάβησης.

Το τι θα γίνει ή το τι δεν θα γίνει από εδώ και πέρα εξαρτάται όπως πάντα από την ίδια την δράση ή την αδράνεια των πολιτών, και αυτό υπό μία πολύ μακρόθυμη έννοια είναι η αισιόδοξη οπτική των πραγμάτων.

------------------------

Πηγή: Δημοτοπία