"Ανώνυμοι Χρεοκοπημένοι" του Χριστόφορου Κάσδαγλη Εκδόσεις Καστανιώτη

Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Χριστόφορος Κάσδαγλης μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη με αφορμή τους «Ανώνυμους Χρεωκοπημένους»…

"Aνώνυμοι Χρεωκοπημένοι" λέγεται το νέο βιβλίο σου που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Η λέξη "χρεωκοπημένοι", μπορεί να θυμίσει στον αναγνώστη όλη την Ελλάδα... Η λέξη "ανώνυμοι" όμως;

"Ανώνυμοι χρεοκοπημένοι". Όπως λέμε "Ανώνυμοι αλκοολικοί" ή "Ανώνυμοι ναρκομανείς". Θύματα μιας πολύ κακής αρρώστιας, ψυχοσωματικής, μιας συμφοράς, ενός εθισμού από τον οποίο μοιάζει ότι δεν πρόκειται να απαλλαγείς ποτέ! Είναι ένα χρονικό της κρίσης γραμμένο αλλιώς, με χιούμορ (ναι υπάρχει ένας οριακός τρόπος να κάνεις χιούμορ με όλη αυτή την καταστροφή - σε προλαβαίνω), με έντονη κριτική διάθεση, με θυμό, με έντονα βιωματικά και αυτοβιογραφικά στοιχεία και με τα εργαλεία της λογοτεχνικής γραφής.

Δηλαδή, πώς εμπνεύστηκες να γράψεις αυτό το βιβλίο, και πώς το αποφάσισες τελικά;

Σκεφτόμουν να μεταναστεύσω, αλλά επειδή η δουλειά μου είχε να κάνει πάντα με τη γλώσσα και δεν μπορώ να πάω να εργαστώ αλλού, σκέφτηκα να γράψω ένα βιβλίο με αποδέκτη το διεθνές κοινό, που εμείς αισθανόμασταν ότι διψούσε για ελληνικό αίμα αλλά ενδέχεται να διψούσε επίσης και για πληροφόρηση γύρω από το τι ακριβώς συμβαίνει εδώ κάτω. Έβλεπα ξένους δημοσιογράφους να πηγαινόρχονται στην Ελλάδα, αλλά να αδυνατούν να δώσουν στους αναγνώστες τους την αληθινή εικόνα, εγκλωβισμένοι όπως είναι στα στερεότυπά τους για μας. Είπα να παίξω μ' αυτά τα στερεότυπα, μονάχα που στην πορεία βρέθηκα αντιμέτωπος με τα δικά μας στερεότυπα για τους ξένους, αλλά και για τον ίδιο μας τον εαυτό. Έτσι, το βιβλίο αυτονομήθηκε και πήρε άλλη πορεία.

Και τι πορεία πήρε;

Παραληρηματική! Έμπλεξε το προσωπικό στοιχείο με το συλλογικό, το εθνικό με το παγκόσμιο. Ένιωσα τον εαυτό μου διχασμένο: Από τη μια τον είδα ως Ευρωπαίο νοικοκύρη που κουνάει το δάχτυλο στους νότιους τεμπελχανάδες, κι από την άλλη ως Έλληνα-πειραματόζωο, που εγκαλεί τους Ευρωπαίους για προτεσταντικό κομφορμισμό.
Έπρεπε να συμφιλιώσω επειγόντως τους δύο εαυτούς μου! Κι ακόμα, ξαναδιάβασα την ιστορία της χώρας μέσα από μια αλληλουχία δανείων που έλαβε κατά καιρούς η οικογένειά μου, κολύμπησα μέσα στις ενοχές, αντέγραψα αποσπάσματα από το Ημερολόγιο ενός ανέργου, κάθισα και σκάρωσα έναν αντιτουριστικό οδηγό μήπως έτσι μπορέσουμε να ξανακερδίσουμε την Ελλάδα και να επανατοποθετήσουμε τη διεθνή εικόνα της.
Να μην τα πολυλογώ, ελπίζω ότι έφτιαξα ένα αφήγημα που απεικονίζει όλη τη σύγχυση που μας διακατέχει σ' αυτό το σταυροδρόμι του βίου μας - που ίσως όμως δίνει και κάποιες απαντήσεις κι αφήνει να φανεί μια αχτίδα αισιοδοξίας στον ορίζοντα. Ή, τουλάχιστον, ένα χαμόγελο, λίγο γέλιο - έστω και μέσα από τον αυτοσαρκασμό.

Και τελικά; Ποιοι είναι οι ανώνυμοι χρεωκοπημένοι και τι θέλεις να πεις μέσω αυτών στις σελίδες αυτού του βιβλίου;

Θα πω μονάχα ότι καθώς έγραφα έχοντας στο μυαλό μου έναν υποθετικό ξένο αναγνώστη, λειτούργησε κατά κάποιον τρόπο ο νόμος της φυσικής επιλογής: Απέρριψα ως ασήμαντα κάποια δεδομένα που συχνά τα μεγεθύνουμε υπό το κράτος της οργής, και επέμεινα σε κάποια άλλα που έχουμε συχνά την τάση να τα υποτιμάμε.
Συνειδητοποίησα επίσης μερικά άλλα, που είχαν διαφύγει της προσοχής μου. Για παράδειγμα ότι οι αρχαίοι Έλληνες πρέπει όντως να ήταν πολύ σπουδαίος λαός, αφού κατόρθωναν να οργανώνουν κάθε τέσσερα χρόνια Ολυμπιακούς Αγώνες χωρίς να καταρρέουν! Εμείς, πάλι, μονάχα δυο φορές δοκιμάσαμε μέσα σε 108 χρόνια και καταστραφήκαμε και τις δύο. Μια φορά το 1897 κι άλλη μία το 2009.
Το κυριότερο όμως είναι ότι βρήκα πολλές φορές την ευκαιρία να γελάσω, άλλοτε με τα χάλια μας και άλλοτε με τα κολλήματα των ξένων φίλων μας και με τα χούγια των διεθνών αγορών και, το κυριότερο, εξασφάλισα δωρεάν ψυχανάλυση - που φαίνεται πως την είχα μεγάλη ανάγκη.
Μερικοί θα πουν ότι κατά κάποιον τρόπο, εκδίδοντας το βιβλίο, ξέφυγα από την ανωνυμία. Αλλά καλύτερα είναι να μην ξεχνάμε ούτε για μια στιγμή, ότι το θέμα δεν είναι να ξεφύγουμε απ' την ανωνυμία - το θέμα είναι να ξεφύγουμε απ' τη... χρεοκοπία!

Υπάρχει κάτι γραμμένο, μέσα στο βιβλίο, για το πώς να… ξεφύγουμε;

Χμμμ, δεν πρόκειται για βιβλίο με συνταγές σωτηρίας - και δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει μία συνταγή. Κάτι τέτοια υπόσχονται τα περισσότερα κόμματα, γι' αυτό κινδυνεύουν να χάσουν τα τελευταία ψήγματα αξιοπιστίας που τους έχουν απομείνει.
Υπάρχουν όμως μικρά μικρά κομματάκια ενός παζλ, που αν τα συνδέσεις με πείσμα, με αγωνιστικότητα και με φαντασία, μπορεί να προκύψει η εικόνα μιας αυριανής Ελλάδας απαλλαγμένης από αρκετές παθογένειες της χθεσινής.
Με τη μόνη διαφορά ότι πρόκειται για ένα παζλ εναλλακτικό: Μόνος του κανείς δεν μπορεί να το φτιάξει, όσο ταλαντούχος κι αν είναι.
Μονάχα όλοι μαζί μπορούμε να το ολοκληρώσουμε αυτό το παζλ - βελτιώνοντάς το μάλιστα καθ΄ οδόν. Συλλογικά.

***

Ο Χριστόφορος Κάσδαγλης γεννήθηκε το 1958. Δεν λογάριαζε να ανακατευθεί με τα βιβλία ούτε με τη δημοσιογραφία. Σπούδασε οικονομικά στην Ανωτάτη Εμπορική και δούλεψε μια δεκαετία στην Εθνική Τράπεζα. Η όψιμη εμπλοκή του στους μηχανισμούς της στρατιωτικής θητείας, το 1986, αλλάζει ριζικά τους προσανατολισμούς του. Με το ψευδώνυμο Χρήστος Καστανάς εκδίδει το οδοιπορικό της θητείας του με τον τίτλο "Απολύομαι και τρελαίνομαι" και αλλάζει επάγγελμα. Έχει γράψει τα βιβλία "Απολύομαι και τρελαίνομαι" (1988), "Επικίνδυνη ευρεσιτεχνία" (1991), "Η Αριστερά και ο κακός ο λύκος: Το γαμώτο ενός αριστερού" (2009), "Σπλιτ!" (2009) και "Το γαμώτο ενός παναθηναϊκού" (2010). Έχει δουλέψει σε εφημερίδες, σε περιοδικά, στο ραδιόφωνο και στο ίντερνετ. Ιδρυτικό μέλος της δημοσιογραφικής κολεκτίβας blogal.gr. Σπούδασε Οικονομικά στην ΑΣΟΕΕ. Είναι παντρεμένος και έχει δύο παιδιά. Ζει στην Αθήνα, δραπετεύει στα Τρίκαλα Κορινθίας και ονειρεύεται τα Κύθηρα και τα Απαλάχια Όρη.

----------------------

(Πηγή: tvxs.gr)